Chiến lược đầu tư toàn diện phù hợp với mục tiêu tăng NAV 20%/năm, bao gồm:

Chiến lược quản trị vốn tối ưu, phân bổ giữa đầu tư dài hạn và trading, đồng thời khai thác margin hiệu quả và an toàn.
Kế hoạch ứng phó với khủng hoảng, thiên nga đen, và giảm sâu, đảm bảo kiểm soát rủi ro và tận dụng thời cơ.
Chiến lược phân bổ tài sản giữa các lớp tài sản theo chu kỳ kinh tế, tối ưu hóa dòng vốn.
Phân tích kinh tế thế giới và Việt Nam hiện tại, chọn ra 5 ngành tăng trưởng nhanh và bền vững nhất, cùng 3 cổ phiếu dẫn đầu mỗi ngành dựa trên lợi thế cạnh tranh và tài chính.

Chiến lược đầu tư toàn diện cho nhà đầu tư 10 năm kinh nghiệm

1. Quản trị vốn tối ưu cho tăng trưởng bền vững 20%/năm

Nguyên tắc chung: Để đạt mục tiêu tăng trưởng NAV ~20%/năm một cách bền vững, nhà đầu tư cần quản trị vốn chặt chẽ và kiểm soát rủi ro ở từng khoản đầu tư. Tuyệt đối tránh tình trạng “thắng vài lần rồi thua sạch chỉ trong một hai giao dịch tồi” do thiếu kỷ luật quản trị rủi ro. Một số chiến lược quản trị vốn quan trọng gồm:

Phân tách danh mục đầu tư: Nhà đầu tư định hướng 50% dài hạn, 50% trading nên tách bạch hai phần này. Danh mục dài hạn tập trung cổ phiếu doanh nghiệp tốt nắm giữ nhiều năm, không dùng margin, giúp tài sản tăng trưởng ổn định. Danh mục trading dành 50% NAV để lướt sóng ngắn hạn, có thể dùng margin linh hoạt. Việc tách bạch giúp đảm bảo các khoản đầu tư dài hạn không bị ảnh hưởng nếu trading ngắn hạn thua lỗ.
Sử dụng margin hợp lý: Margin là con dao hai lưỡi, khuếch đại lợi nhuận nhưng cũng khuếch đại thua lỗ. Nhà đầu tư đã từng thua lỗ do dùng margin cao thời Covid nên cần hạn chế tỷ lệ vay margin thường trực. Chỉ dùng margin tối đa ~50% NAV trong điều kiện thị trường thuận lợi rõ rệt, cơ hội đầu tư xác suất thắng cao. Tránh dùng đến kịch trần 100% margin trừ khi thị trường rơi vào vùng giá rất thấp sau khủng hoảng (lúc đó mới mạnh dạn giải ngân thêm vì định giá rẻ). Quan trọng là luôn duy trì tỷ lệ ký quỹ an toàn, không để danh mục tiến quá gần mức call margin. Ví dụ, nếu quy định call margin ở tỷ lệ 50%, nhà đầu tư nên duy trì ở mức 60-70% để có vùng đệm khi cổ phiếu biến động. Bài học từ giai đoạn VN-Index giảm >24% năm 2022: nhiều người hoang mang vì bị call margin, cổ phiếu bị bán giải chấp dẫn tới thua lỗ nặng. Do đó, sử dụng margin phải có kỷ luật: nếu khoản vay margin gần chạm ngưỡng nguy hiểm, chủ động bán bớt một phần để giảm tỷ lệ vay, tránh bị call margin chéo toàn danh mục.
Đa dạng hóa và giới hạn rủi ro mỗi khoản đầu tư: Không dồn quá lớn tỷ trọng vào một cổ phiếu hoặc một ngành. Mỗi vị thế nên chiếm tỷ trọng phù hợp (ví dụ 5-10% NAV mỗi mã đối với danh mục dài hạn; <5% NAV mỗi lệnh đối với trading ngắn hạn). Như vậy, nếu một mã xấu ngoài dự kiến, tổn thất cũng không “thổi bay” cả danh mục. Nguyên tắc “không bỏ trứng vào một giỏ” kết hợp với kiểm soát margin giúp giảm nguy cơ thiệt hại lớn.
Quản lý lãi/lỗ theo tỷ lệ cố định: Xác định trước điểm chốt lời và cắt lỗ cho mỗi giao dịch trading. Ví dụ, lên kế hoạch chốt lời khi đạt +15-20%, cắt lỗ nếu lỗ ~5-10% tùy khẩu vị. Kỷ luật tuân thủ điểm dừng sẽ bảo toàn vốn để “còn tiền còn cơ hội” cho lần sau. Với đầu tư dài hạn, có thể không đặt stop cứng nhưng cần theo dõi sát sức khỏe doanh nghiệp; nếu doanh nghiệp có dấu hiệu xấu đi, sẵn sàng thoái bớt vốn để bảo toàn thành quả.
Tối ưu hóa chi phí vốn vay: Lãi suất vay margin hiện khoảng 9-12%/năm. Muốn đạt 20%/năm ròng, lợi nhuận gộp phải cao hơn nhiều lần lãi suất. Vì thế chỉ nên vay margin khi cơ hội đầu tư có kỳ vọng lợi nhuận đủ hấp dẫn (ví dụ kỳ vọng >30% để bù chi phí vay). Tránh dùng margin khi thị trường sideway hoặc xu hướng không rõ ràng, vì chi phí vay sẽ bào mòn lợi nhuận.

Tóm lại, chiến lược quản trị vốn tối ưu là ưu tiên an toàn vốn trước, lợi nhuận sẽ đến sau. Nhà đầu tư có kinh nghiệm 10 năm hẳn hiểu rằng bảo toàn vốn quan trọng hơn tối đa hóa lợi nhuận. Thực hiện nghiêm kỷ luật quản trị rủi ro sẽ tạo nền tảng vững chắc để đạt mục tiêu tăng trưởng bền vững ~20%/năm.

2. Chiến lược ứng phó khủng hoảng và “thiên nga đen”

Chuẩn bị trước kịch bản: Nhà đầu tư cần xem việc ứng phó khủng hoảng như một phi công luyện tập tình huống khẩn cấp. Luôn có sẵn kịch bản xấu nhất cho danh mục và phương án hành động tương ứng, thay vì đến lúc thị trường sụp đổ mới hoảng loạn tìm cách xử lý. Ngay từ khi mua cổ phiếu, hãy tự hỏi: Điều gì xảy ra nếu cổ phiếu giảm 30-50% do biến cố bất ngờ? Bạn sẽ giữ vững niềm tin nếu doanh nghiệp vẫn ổn hay cắt lỗ ngay để ngăn mất mát lan rộng? Việc phân tích trước tổn thất có thể xảy ra và hành động thích hợp để giảm thiểu nguy cơ sẽ giúp nhà đầu tư chủ động trong mọi tình huống.

Nguyên tắc trong khủng hoảng:

Không để thua lỗ vượt tầm kiểm soát: Nếu một sự kiện “thiên nga đen” (ví dụ: đại dịch, chiến tranh, khủng hoảng tài chính…) khiến thị trường lao dốc mạnh, điều đầu tiên là bảo vệ an toàn vốn. Nhà đầu tư nên có mức dừng lỗ tối đa cho cả danh mục (ví dụ 15-20% NAV). Khi chạm ngưỡng này, rà soát danh mục và cắt giảm các vị thế rủi ro cao. Việc cắt lỗ sớm tuy đau, nhưng giúp tránh mất thêm vốn và giữ lại “đạn” để tận dụng cơ hội khi thị trường tạo đáy. Thực tế cho thấy trong các cú sụp đổ (như tháng 3/2020), ai kịp cắt lỗ và còn thanh khoản sẽ có cơ hội mua được cổ phiếu tốt giá rẻ sau đó.
Tránh bán tháo hoảng loạn các tài sản chất lượng: Nếu đã quản trị margin tốt và danh mục gồm các cổ phiếu cơ bản mạnh, không nên bán tháo bằng mọi giá trong hoảng loạn. Thay vào đó, bình tĩnh đánh giá lại giá trị doanh nghiệp. Nếu giá cổ phiếu giảm sâu chỉ do tâm lý thị trường trong khi nền tảng doanh nghiệp không suy chuyển, hãy cân nhắc giữ vị thế. Lý do: bán ra trong hoảng loạn sẽ khoá chặt khoản lỗ, còn nếu cầm cự được, rất có thể vài tháng sau thị trường hồi phục sẽ xóa đi khoản lỗ đó. Ví dụ, trong cú sốc Covid tháng 2/2020, quỹ ETF theo S&P500 giảm hơn 30%, ai bán cắt lỗ thì lỗ ~30%; nhưng nếu giữ đến tháng 8/2020 thì đã hồi phục lại vốn. Vì vậy, tập trung tầm nhìn dài hạn, đừng vì sợ hãi ngắn hạn mà đánh mất cơ hội hồi phục.
Giữ “tiền mặt là vua” trong tay: Một bài học lớn của các huyền thoại đầu tư là phải có sẵn tiền mặt khi thị trường khủng hoảng. Hãy luôn duy trì tỷ trọng tiền mặt hợp lý (ví dụ 15-20% NAV) làm quỹ dự phòng. Khi thị trường sụp đổ, đây chính là sức mua giúp nhà đầu tư “mua cổ phiếu trên sàn sale off”. Điều kiện quan trọng: trước đó bạn phải có sẵn danh sách cổ phiếu tốt muốn mua khi rớt giá. Trong khủng hoảng, cơ hội tuyệt vời để tích lũy cổ phiếu chất lượng cao giá rẻ (nhiều cổ phiếu tốt giảm 50-70% trong đại dịch 2020 rồi tăng lại mạnh sau đó). Tuy nhiên, cũng không kỳ vọng bắt đáy chính xác – chỉ cần mua được vùng thấp là thành công. Có thể áp dụng chiến lược bình quân giá xuống từng phần (dollar-cost averaging) để giải ngân tiền mặt dần dần, giảm rủi ro chọn sai thời điểm.
Tận dụng các công cụ bảo hiểm danh mục: Nếu có thể, cân nhắc sử dụng công cụ phòng ngừa rủi ro trong khủng hoảng. Ví dụ: bán phái sinh chỉ số (VN30 futures) để phòng hộ cho danh mục cổ phiếu cơ sở; hoặc mua chứng quyền bán/đặt (put options) nếu thị trường có cung cấp. Những công cụ này như “dù cứu sinh”, giá trị sẽ tăng khi thị trường giảm, giúp bù đắp một phần thiệt hại cho danh mục cổ phiếu. Ở Việt Nam, thị trường phái sinh đang phát triển nên nhà đầu tư có thể học cách dùng hợp đồng tương lai VN30 làm bảo hiểm khi cần.
Bảo toàn sức khỏe tinh thần và tuân thủ kế hoạch: Khủng hoảng thường đi kèm tin tức bi quan tràn lan, rất dễ khiến nhà đầu tư căng thẳng và dao động. Hãy nhớ lại câu “Plan the trade, trade the plan” – lập kế hoạch trước và cứ thế thực thi. Nếu đã có kịch bản khủng hoảng, hãy tin tưởng vào nó thay vì để cảm xúc dẫn dắt. Nhà đầu tư cũng có thể tham vấn ý kiến cố vấn tài chính chuyên nghiệp trong giai đoạn này để có góc nhìn khách quan. Điều quan trọng là giữ cái đầu lạnh, tránh các quyết định nóng vội do hoảng sợ.

Tóm lại, chiến lược ứng phó khủng hoảng thành công dựa trên sự chuẩn bị kỹ lưỡng và kỷ luật thực thi. Nhờ đó, nhà đầu tư vừa bảo toàn được vốn, tránh bán tháo đáy, lại có thể mua vào đón đầu chu kỳ phục hồi. Những “thiên nga đen” sẽ trở thành cơ hội vàng cho ai luôn sẵn sàng.

3. Phân bổ tài sản tối ưu theo chu kỳ kinh tế

Một danh mục đầu tư bền vững cần có sự phân bổ vốn linh hoạt giữa các loại tài sản (cổ phiếu, tiền mặt, vàng, bất động sản, v.v.) tùy theo pha của chu kỳ kinh tế. Hiện tại nhà đầu tư đang nắm giữ: Tiền mặt 1 tỷ (30%), Cổ phiếu 1 tỷ (30%), BĐS 1 tỷ (30%), Vàng 300 triệu (10%). Đây là cơ cấu khá đa dạng, giúp giảm thiểu rủi ro tập trung. Tuy nhiên, tỷ trọng này không nên cố định, mà cần điều chỉnh theo chu kỳ để đạt hiệu quả cao nhất.

Đặc điểm của các giai đoạn chu kỳ kinh tế và chính sách vĩ mô đi kèm (Nguồn: HSC).

Như hình trên, chu kỳ kinh tế đi qua các giai đoạn Hồi phục – Hưng thịnh – Suy thoái – Khủng hoảng, với đặc điểm khác nhau về tăng trưởng GDP, lạm phát, tín dụng và chính sách tiền tệ. Thị trường chứng khoán thường đi trước chu kỳ kinh tế 6-12 tháng, do đó nhà đầu tư cần phân bổ tài sản đón đầu từng giai đoạn:

Giai đoạn Khủng hoảng (Suy thoái sâu): GDP tăng trưởng âm, thị trường chứng khoán đã sụt mạnh. Mục tiêu hàng đầu là bảo toàn vốn. Tài sản ưu tiên: tiền mặt, tiền gửi kỳ hạn, trái phiếu chính phủ và vàng – đây đều là nơi trú ẩn an toàn. Thống kê lịch sử tại Mỹ cho thấy trong pha khủng hoảng, trái phiếu thường là tài sản sinh lợi tốt nhất (do lãi suất giảm, giá trái phiếu tăng). Vàng cũng thường tăng giá do vai trò “thiên đường an toàn”. Ngược lại, cổ phiếu giảm mạnh, bất động sản đóng băng ở giai đoạn này. Với nhà đầu tư gia đình có con nhỏ, nên giữ tỷ trọng tiền mặt cao (~40-50%) để vừa sẵn sàng cho nhu cầu tài chính gia đình, vừa chờ cơ hội đầu tư. Cổ phiếu có thể hạ xuống mức thấp (~10-20% NAV), tập trung những mã phòng thủ (hàng thiết yếu, tiện ích). Bất động sản thanh khoản kém nên hạn chế mua mới, chỉ giữ tài sản sẵn có nếu không chịu áp lực vay. Vàng có thể nâng lên (~15-20%) như bảo hiểm danh mục.
Giai đoạn Hồi phục (sau khủng hoảng): Kinh tế bắt đầu tăng trưởng lại, lạm phát thấp, lãi suất được hạ để kích thích. Đây thường là đáy thị trường chứng khoán, cơ hội giải ngân mạnh. Chiến lược: tăng mạnh tỷ trọng cổ phiếu (từ mức thấp lên khoảng 40-50% NAV). Nên ưu tiên cổ phiếu chu kỳ, cổ phiếu đầu ngành sẽ hưởng lợi sớm khi kinh tế phục hồi. Tiền mặt dùng để mua cổ phiếu giá rẻ dần dần (có thể vẫn giữ ~20% để dự phòng các cú điều chỉnh). Vàng có thể chốt dần khi kinh tế ổn định (giảm còn ~10%) vì vai trò phòng thủ giảm. Bất động sản: bắt đầu xem xét mua vào nếu giá đã điều chỉnh hấp dẫn, ưu tiên bất động sản nhà ở giá trung bình (nhu cầu thật) hoặc bất động sản khu công nghiệp đón FDI. Tuy nhiên chỉ nên phân bổ tỷ trọng vừa phải (~20%) do BĐS hồi phục chậm hơn.
Giai đoạn Hưng thịnh (tăng trưởng cực thịnh): GDP tăng cao, lạm phát dần tăng, tín dụng mở rộng mạnh, doanh nghiệp làm ăn thuận lợi. Cổ phiếu thường sinh lợi tốt nhất trong pha này – nên duy trì tỷ trọng cao nhất có thể (50-60% NAV) để tối đa hóa lợi nhuận. Tập trung cổ phiếu tăng trưởng, nhóm chu kỳ, tiêu dùng, ngân hàng… vì lợi nhuận doanh nghiệp bùng nổ. Bất động sản cũng tăng giá trong môi trường kinh tế tích cực, có thể nâng tỷ trọng BĐS lên ~30% NAV (đặc biệt nếu lãi suất vay mua nhà vẫn thấp). Tiền mặt giảm xuống mức tối thiểu (10-15%) đủ cho nhu cầu gia đình và dự phòng nhỏ. Vàng chỉ giữ tượng trưng 5-10% để đa dạng hóa (giai đoạn này vàng thường đi ngang hoặc giảm nhẹ do dòng tiền đổ vào tài sản rủi ro). Lưu ý: dù hưng thịnh, nhà đầu tư vẫn phải cảnh giác dấu hiệu bong bóng, không dùng margin quá đà. Luôn nhớ chuẩn bị lối thoát khi thị trường đạt đỉnh.
Giai đoạn Suy thoái (chuẩn bị khủng hoảng): Kinh tế bắt đầu giảm tốc, lạm phát cao nhất rồi giảm, ngân hàng siết tín dụng, lãi suất tăng. Thị trường chứng khoán có thể giảm dần hoặc biến động mạnh. Đây là lúc giảm rủi ro, chuyển tài sản sang phòng thủ. Cổ phiếu nên hạ dần tỷ trọng (từ 50% xuống 30% hoặc thấp hơn), ưu tiên giữ những mã ổn định, phòng thủ; mạnh dạn bán bớt các mã tăng nóng, định giá cao. Tiền mặt và trái phiếu tăng dần lên (~30-40%) để chờ cơ hội tái đầu tư khi giá tài sản điều chỉnh. Bất động sản nên thận trọng: phân khúc cao cấp dễ giảm sâu khi lãi suất tăng, có thể cân nhắc bán chốt lời nếu được giá; chỉ giữ lại BĐS có thanh khoản và giá trị sử dụng thực. Vàng có thể tăng tỷ trọng (~15%) nếu dự báo biến động xấu (vì vàng tăng giá khi lạm phát hạ nhiệt từ đỉnh và bất ổn gia tăng).
Tình huống thiên nga đen bất ngờ: Dù chu kỳ đang ở đâu, luôn có thể xuất hiện sự kiện bất ngờ (thiên tai, dịch bệnh, sự kiện chính trị...) gây sốc thị trường. Khi đó, hãy tạm thời chuyển trạng thái danh mục về “phòng thủ” như giai đoạn khủng hoảng: tăng tiền mặt, giảm margin, trú ẩn vào tài sản an toàn. Sau cú sốc, nếu nền tảng vĩ mô không suy chuyển nhiều, thị trường sẽ sớm trở lại chu kỳ bình thường.

Tựu trung, phân bổ tài sản linh hoạt giúp giảm thiểu rủi ro và tận dụng tốt cơ hội ở mỗi pha của chu kỳ. Đối với nhà đầu tư có gia đình, việc này càng quan trọng để vừa đạt mục tiêu đầu tư, vừa đảm bảo an toàn tài chính gia đình. Hãy định kỳ đánh giá lại bối cảnh kinh tế (3-6 tháng/lần) để tái cân bằng danh mục cho phù hợp. Đây chính là cách quản trị tài sản chủ động như một “danh mục mọi thời tiết” nhưng vẫn tối ưu hóa lợi nhuận khi thời cơ đến.

4. Đánh giá tình hình kinh tế thế giới và Việt Nam hiện tại

Kinh tế thế giới: Bước sang năm 2025, kinh tế toàn cầu duy trì đà tăng trưởng trung bình trong bối cảnh lạm phát hạ nhiệt dần. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu khoảng 3,3% năm 2025, tương đương năm 2024 và thấp hơn mức trung bình lịch sử. Lạm phát tại các nước phát triển đang dần tiệm cận mục tiêu (2-3%), cho phép các ngân hàng trung ương giảm dần liều thuốc thắt chặt. Tuy nhiên, lãi suất chính sách dự kiến vẫn duy trì ở mức cao trong một thời gian (dù không tăng thêm) do các NHTW muốn chắc chắn kiểm soát được lạm phát.

Tại Mỹ, nền kinh tế tốt hơn kỳ vọng với thị trường lao động vững vàng và tăng trưởng quý cuối 2024 tích cực. Fed đã ngừng tăng lãi suất và có thể giữ lãi suất cao một thời gian trước khi cân nhắc cắt giảm. Rủi ro tại Mỹ chủ yếu đến từ bất định chính sách thương mại của chính quyền mới (Tổng thống đắc cử 2024), có thể ảnh hưởng đến thương mại toàn cầu.
Tại châu Âu, tăng trưởng thấp do ảnh hưởng giá năng lượng cao và xung đột kéo dài (như chiến sự Nga-Ukraine). Nhiều nước EU có nguy cơ suy thoái kỹ thuật. Lạm phát ở châu Âu đã hạ nhưng vẫn cao hơn mục tiêu, ECB tiếp tục duy trì lãi suất cao. Đồng euro ổn định.
Tại Trung Quốc, kinh tế hồi phục yếu, đối mặt nhiều thách thức: khủng hoảng bất động sản (vỡ nợ của các tập đoàn lớn), xuất khẩu giảm và nhu cầu nội địa chưa mạnh. Chính phủ Trung Quốc phải tung nhiều biện pháp kích thích (cắt lãi suất, đầu tư công) để giữ tăng trưởng ~5%. Tuy vậy, Trung Quốc vẫn là công xưởng quan trọng, ảnh hưởng lớn đến chuỗi cung ứng khu vực.
Các rủi ro toàn cầu khác: Căng thẳng địa chính trị vẫn hiện hữu (chiến tranh, tranh chấp thương mại Mỹ-Trung), có thể gây gián đoạn chuỗi cung ứng. Ngoài ra, biến đổi khí hậu và nguy cơ thiên tai cực đoan (hạn hán, lũ lụt) ngày càng lớn, đe dọa an ninh lương thực và năng lượng. Nhà đầu tư toàn cầu đang theo dõi sát sao để điều chỉnh danh mục phòng ngừa các rủi ro này.

Nhìn chung, kinh tế thế giới 2025 có gam màu xám sáng đan xen: sáng ở xu hướng lạm phát giảm và chính sách bớt thắt chặt; xám ở tăng trưởng còn dưới tiềm năng và tiềm ẩn nhiều bất ổn. Thị trường tài chính quốc tế có thể tiếp tục biến động khó lường theo diễn biến chính sách tiền tệ và địa chính trị.

Kinh tế Việt Nam: Trong bối cảnh thế giới phức tạp, Việt Nam năm 2024-2025 lại nổi lên như điểm sáng tăng trưởng. Năm 2024 GDP Việt Nam tăng 7,09%, vượt xa mức 5,05% của năm 2023. Đây là mức phục hồi mạnh mẽ nhờ xuất khẩu khởi sắc và vốn FDI chảy vào lớn. Quý 4/2024 tăng trưởng tới 7,55% – cao nhất trong hơn 2 năm, cho thấy đà hồi phục đang tăng tốc. Tổng kim ngạch xuất khẩu 2024 tăng 14,3%, đạt 405,5 tỷ USD, với các mặt hàng chủ lực như điện tử, điện thoại, dệt may, nông sản đều tăng. Nhập khẩu cũng tăng 16,7%, Việt Nam xuất siêu ~24,8 tỷ USD – góp phần tích cực vào cán cân thanh toán.

Bên cạnh tăng trưởng cao, kinh tế vĩ mô Việt Nam ổn định: lạm phát được kiểm soát quanh mức 3,6% năm 2024, thấp hơn mục tiêu 4%. Tỷ giá USD/VND ổn định nhờ nguồn cung ngoại tệ dồi dào (xuất siêu, FDI, kiều hối). Chính sách tiền tệ chuyển hướng hỗ trợ tăng trưởng: Ngân hàng Nhà nước đã 4 lần giảm lãi suất điều hành trong 2023 và duy trì thanh khoản hệ thống dồi dào, giúp mặt bằng lãi suất cho vay giảm (xuống ~8-10%/năm), tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận vốn rẻ hơn. Chính sách tài khóa cũng mở rộng: Chính phủ đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, đặc biệt ở các dự án hạ tầng lớn (đường cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2, sân bay Long Thành). Đây là cú hích quan trọng cho tăng trưởng 2024-2025.

Một số xu hướng nổi bật:

Tiêu dùng nội địa phục hồi: Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2024 tăng 8,8% so với 2023 – dấu hiệu niềm tin người tiêu dùng cải thiện rõ. Các ngành bán lẻ, du lịch, dịch vụ ăn uống đều khởi sắc trở lại sau đại dịch. Năm 2025, Bộ Công Thương dự báo quy mô thị trường bán lẻ Việt Nam đạt 350 tỷ USD, tiếp tục tăng trưởng mạnh.
FDI tăng trưởng tích cực: Vốn FDI đăng ký mới năm 2024 tăng hơn 11% so với năm trước. Nhiều tập đoàn lớn Samsung, LG, Intel mở rộng đầu tư, đưa tổng vốn FDI đăng ký mới dự kiến năm 2025 vượt 30 tỷ USD. Xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng tiếp tục có lợi cho Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực điện tử, sản xuất thiết bị y tế, dệt may cao cấp.
Bất động sản dần phục hồi: Sau giai đoạn trầm lắng 2022-2023, thị trường BĐS có tín hiệu tích cực khi Luật Đất đai sửa đổi được thông qua (hiệu lực 2024) tháo gỡ vướng mắc pháp lý. Nhiều doanh nghiệp bất động sản tái khởi động dự án, tập trung phân khúc nhà ở xã hội, nhà ở vừa túi tiền vốn cầu còn lớn. Bất động sản công nghiệp tiếp tục sáng nhờ tỷ lệ lấp đầy KCN cao (85-90% tại các tỉnh trọng điểm). Dù vậy, phân khúc cao cấp vẫn khó khăn, thanh khoản thị trường nhìn chung chưa trở lại mức trước dịch. Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo giữ ổn định lãi suất cho vay mua nhà, cơ cấu lại nợ… để hỗ trợ thị trường. Dự kiến năm 2025, BĐS sẽ phục hồi từ từ, không tăng nóng đột biến nhưng giảm bớt khó khăn.
Rủi ro và thách thức: Kinh tế Việt Nam vẫn đối mặt một số thách thức ngoại sinh: nhu cầu từ các đối tác lớn (Mỹ, EU, Trung Quốc) có thể chững lại nếu họ suy yếu; áp lực lạm phát nhập khẩu có thể tăng nếu giá dầu và hàng hóa cơ bản thế giới tăng; rủi ro tỷ giá nếu Fed duy trì lãi suất cao lâu hơn dự kiến. Nội tại, khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ còn khó khăn sau dịch, tỷ lệ nợ xấu ngân hàng tăng nhẹ do một số doanh nghiệp BĐS và trái phiếu doanh nghiệp gặp khó khăn. Tuy nhiên, Chính phủ đã và đang chủ động các biện pháp ổn định: thúc đẩy xúc tiến thương mại, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu; kiểm soát chặt chẽ giá cả trong nước; và hỗ trợ doanh nghiệp tái cơ cấu.

Đánh giá tổng thể: Kinh tế Việt Nam đầu 2025 có nền tảng tương đối vững: tăng trưởng cao trong khu vực, lạm phát thấp, chính sách hỗ trợ, và được hưởng lợi từ sự dịch chuyển chuỗi cung ứng. Dự báo năm 2025, Việt Nam có thể tăng trưởng ~6-6,5% GDP, tiếp tục thuộc nhóm dẫn đầu thế giới. Đây là môi trường thuận lợi cho nhà đầu tư chứng khoán trong nước, đặc biệt nếu biết chọn đúng nhóm ngành và cổ phiếu hưởng lợi từ xu hướng vĩ mô.

5. Năm ngành có tăng trưởng nhanh và bền vững nhất (3-5 năm tới)

Dựa trên bối cảnh kinh tế và xu hướng phát triển, có thể xác định 5 nhóm ngành trọng điểm nhiều khả năng đạt tốc độ tăng trưởng cao và ổn định trong 3-5 năm tới:

Công nghệ thông tin và kinh tế số: Đây là mũi nhọn tăng trưởng mới của Việt Nam, được kỳ vọng tăng 12-15%/năm trong các năm tới. Xu hướng chuyển đổi số, bùng nổ thương mại điện tử, fintech, và đầu tư của các tập đoàn công nghệ lớn (Google, Microsoft, Meta…) sẽ thúc đẩy ngành CNTT phát triển nhanh. Kinh tế số Việt Nam dự báo đạt ~45 tỷ USD vào 2025, đứng thứ hai ĐNÁ về tốc độ tăng trưởng. Với dân số trẻ, tỷ lệ sử dụng internet cao, ngành này có dư địa tăng trưởng bền vững trong nhiều năm.
Năng lượng tái tạo và hạ tầng tiện ích: Nhu cầu điện năng của Việt Nam tăng đều 8-10%/năm, trong khi chính phủ cam kết phát triển năng lượng sạch, giảm phát thải. Năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió) sẽ bùng nổ nhờ các chính sách khuyến khích và vốn đầu tư tư nhân. Dự kiến Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất điện mặt trời và điện gió lớn ở ĐNÁ, công suất tăng thêm ~20% so với 2024. Bên cạnh đó, hệ thống điện lưới, lưới truyền tải cũng được đầu tư mở rộng. Ngành tiện ích (điện, nước) có đặc thù ổn định, ít rủi ro và tăng trưởng đều theo dân số và kinh tế, nên rất phù hợp đầu tư trung dài hạn.
Công nghiệp chế biến chế tạo và xuất khẩu: Đây là trụ cột của nền kinh tế Việt Nam, đóng góp gần 25% GDP. Nhờ lợi thế nhân công cạnh tranh và nhiều FTA, ngành công nghiệp chế tạo dự kiến tăng trưởng trên 8%/năm giai đoạn tới. Các lĩnh vực hưởng lợi gồm: điện tử, linh kiện, thiết bị y tế, dệt may, da giày, hóa chất… Dòng vốn FDI mạnh mẽ (Samsung, LG, Intel mở rộng nhà máy) sẽ mang lại công nghệ và đơn hàng xuất khẩu lớn. Với việc tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, sản phẩm “Made in Vietnam” ngày càng chiếm thị phần cao. Đây là ngành tăng trưởng nhanh đồng thời khá bền vững dài hạn nhờ nền tảng vĩ mô ổn định và cam kết hội nhập kinh tế sâu rộng.
Tiêu dùng nội địa và dịch vụ (bán lẻ, du lịch): Như đã phân tích, cầu tiêu dùng nội địa Việt Nam đang hồi phục mạnh sau đại dịch, dự báo tăng trưởng ~9-10%/năm trong vài năm tới. Thu nhập người dân tăng, tầng lớp trung lưu mở rộng sẽ thúc đẩy các ngành bán lẻ, hàng tiêu dùng, dịch vụ giải trí phát triển. Cùng với đó, du lịch bùng nổ trở lại: Năm 2025 Việt Nam đặt mục tiêu đón 20 triệu lượt khách quốc tế (tăng >20% so với 2024), doanh thu du lịch ~20 tỷ USD. Ngành du lịch và hàng không được xem là động lực tăng trưởng chính thời kỳ hậu Covid. Nhóm ngành này có tính chu kỳ theo thu nhập nhưng trong trung hạn 3-5 năm tới được hậu thuẫn bởi nền kinh tế tăng trưởng cao và môi trường vĩ mô ổn định, do đó triển vọng tăng trưởng nhanh và khá bền vững.
Tài chính – Ngân hàng: Hệ thống ngân hàng Việt Nam duy trì tăng trưởng tín dụng ~12-15%/năm để hỗ trợ nền kinh tế. Các ngân hàng thương mại đã củng cố vốn và trích lập dự phòng, sẵn sàng chu kỳ tăng trưởng mới. Lợi nhuận ngành ngân hàng dự kiến tăng ổn định 15-20%/năm khi kinh tế khởi sắc (thậm chí cao hơn ở một số ngân hàng tư nhân năng động). Bên cạnh đó, các mảng dịch vụ tài chính khác như chứng khoán, bảo hiểm, quản lý quỹ cũng có dư địa tăng trưởng nhờ dân số trẻ và tài sản tài chính/GDP còn thấp. Ngành tài chính tuy không “bùng nổ” như công nghệ nhưng là xương sống của nền kinh tế, tăng trưởng ổn định, độ bền vững cao và cổ phiếu ngân hàng luôn là trụ cột trên thị trường chứng khoán.

Tóm lại, 5 nhóm ngành trên đều gắn với xu hướng vĩ mô tích cực của Việt Nam: chuyển đổi số, phát triển xanh, công xưởng sản xuất, tiêu dùng & du lịch phục hồi, và hệ thống tài chính vững mạnh. Đây là các lĩnh vực mà nhà đầu tư nên ưu tiên tìm kiếm cơ hội để đạt mục tiêu lợi nhuận cao trong những năm tới.

6. Cổ phiếu dẫn đầu cho từng ngành (3 cổ phiếu mỗi ngành)

Dưới đây là danh sách các cổ phiếu tiêu biểu – dẫn đầu trong mỗi ngành kể trên – đáp ứng tiêu chí lợi thế cạnh tranh mạnh, sức khỏe tài chính tốt, định giá hợp lý để đầu tư trung-dài hạn:

6.1 Ngành Công nghệ thông tin & Kinh tế số: (ưu tiên các doanh nghiệp đầu ngành, có năng lực công nghệ và thị phần lớn)

FPT (Công ty CP FPT): Tập đoàn CNTT số 1 Việt Nam, hoạt động đa lĩnh vực: xuất khẩu phần mềm, tích hợp hệ thống, viễn thông, giáo dục... Lợi thế: Thương hiệu mạnh, nguồn nhân lực chất lượng cao ~20.000 kỹ sư CNTT, thị phần áp đảo trong dịch vụ IT trong nước. FPT có mạng lưới khách hàng toàn cầu, tăng trưởng doanh thu và LNST ~15-20% đều đặn nhiều năm. Tài chính lành mạnh, nợ vay thấp, ROE >20%. FPT được các chuyên gia đánh giá là cổ phiếu “must-have” trong danh mục tại Việt Nam. Hiện P/E forward khoảng ~15-17 lần – định giá hợp lý cho một doanh nghiệp đầu ngành tăng trưởng cao.
CMG (Tập đoàn Công nghệ CMC): Doanh nghiệp CNTT lớn thứ 2 sau FPT, tập trung mảng giải pháp phần mềm, dịch vụ điện toán đám mây và an ninh mạng. Lợi thế: Có cổ đông chiến lược là Samsung SDS (Hàn Quốc) hỗ trợ công nghệ, CMC mạnh về giải pháp chuyển đổi số cho khối tài chính và chính phủ. Doanh thu và lợi nhuận CMG tăng trưởng hai chữ số trong những năm gần đây. Biên lợi nhuận cải thiện nhờ tập trung vào dịch vụ giá trị gia tăng cao (cloud, cyber security). Tỷ lệ nợ vay/VCSH thấp ~0,3, sức khỏe tài chính tốt. Định giá P/E ~18 lần, thấp hơn FPT, phù hợp cho một mid-cap ngành công nghệ tiềm năng.
DGW (CTCP Thế Giới Số – Digiworld): Nhà phân phối sản phẩm công nghệ (điện thoại, laptop, thiết bị gia dụng) hàng đầu Việt Nam. Lợi thế: Mạng lưới phân phối rộng khắp 6.000 đại lý, đối tác chiến lược của nhiều hãng lớn (Xiaomi, Apple, HP…). DGW có mô hình 3PL độc đáo (lo trọn gói marketing, bán hàng, hậu mãi cho hãng) tạo lợi thế cạnh tranh riêng. Tài chính lành mạnh, hàng tồn kho và công nợ quản lý tốt, ROE ~30% rất cao trong ngành bán lẻ. Mặc dù doanh thu có thể biến động theo chu kỳ tiêu dùng, DGW vẫn duy trì mức tăng trưởng bình quân >25%/năm trong 5 năm qua (nhờ mở rộng ngành hàng mới như thiết bị y tế, hàng tiêu dùng nhanh). Cổ phiếu DGW đang có P/E khoảng 10-12 lần do giá đã điều chỉnh, được xem là khá hấp dẫn so với tiềm năng tăng trưởng.

6.2 Ngành Năng lượng tái tạo & Tiện ích:

PC1 (CTCP Xây lắp Điện 1): Doanh nghiệp hàng đầu trong xây dựng lưới điện và phát triển điện gió, điện mặt trời. Lợi thế: PC1 có bề dày 60 năm xây lắp điện, kinh nghiệm thi công các dự án đường dây & trạm điện khắp cả nước. Công ty đã đầu tư vận hành 4 nhà máy thủy điện và 1 trang trại điện gió, đang xây thêm nhiều dự án điện gió lớn. Khi các dự án mới vận hành, doanh thu điện của PC1 sẽ tăng vọt, tạo dòng tiền ổn định dài hạn. Mảng xây lắp điện vẫn tăng trưởng nhờ đầu tư lưới điện quốc gia (giải tỏa công suất năng lượng tái tạo). PC1 có nợ vay cao để đầu tư dự án, nhưng tài sản đảm bảo tốt và đã lock được lãi suất thấp. P/E forward ~10 lần, PEG<1, được đánh giá là cổ phiếu năng lượng tái tạo tiềm năng với định giá rẻ.
REE (CTCP Cơ điện lạnh – Refrigeration Electrical Engineering): Một mã cổ phiếu “phòng thủ” vững chắc nhưng tăng trưởng ổn. Lợi thế: REE hoạt động như quỹ đầu tư hạ tầng tiện ích: sở hữu danh mục nhà máy điện (điện gió, điện mặt trời, nhiệt điện, thuỷ điện) ~1,5 GW, chi phối 4 công ty cấp nước tại TP.HCM, và sở hữu các cao ốc văn phòng cho thuê hạng A. Danh mục này mang lại dòng tiền đều đặn, LN ròng REE tăng trưởng >20% năm 2022-2023 nhờ giá cho thuê văn phòng tăng và các dự án điện gió mới vận hành. REE có cơ cấu tài chính an toàn (nợ vay thấp, đòn bẩy <0,5) và luôn trả cổ tức tiền mặt ổn định. Định giá REE ~P/E 12 lần, tương xứng với mức tăng trưởng và tính ổn định. Đây là lựa chọn tốt để đầu tư dài hạn vào xu hướng hạ tầng và năng lượng sạch.
POW (Tổng Công ty Điện lực Dầu khí – PV Power): Doanh nghiệp phát điện lớn thứ 2 Việt Nam (sau EVN), thuộc Tập đoàn Dầu khí. Lợi thế: POW sở hữu danh mục nhà máy điện đa dạng (nhiệt điện khí Nhơn Trạch, Cà Mau; thuỷ điện Hủa Na, Đakđrinh; điện than Vũng Áng). Tổng công suất >4,000 MW, chiếm ~5% thị phần điện quốc gia. POW hưởng lợi trung hạn khi nhà máy điện khí Nhơn Trạch 3,4 (khí LNG) dự kiến vận hành 2025-2026, bổ sung thêm nguồn thu lớn. Hoạt động SXKD của POW khá ổn định vì các nhà máy ký hợp đồng bao tiêu sản lượng với EVN. Tình hình tài chính: nợ vay dài hạn đang giảm dần khi công ty trả nợ dự án cũ, dòng tiền mạnh >5.000 tỷ/năm. POW hiện có P/B ~1 lần, P/E ~14 lần – tương đối rẻ so với giá trị tài sản. Chứng khoán Yuanta đánh giá POW phù hợp cho danh mục trading nhằm tận dụng sóng chu kỳ điện (giá điện thị trường tăng). Đây là cổ phiếu năng lượng truyền thống nhưng đang chuyển mình sang năng lượng sạch (khí LNG), triển vọng dài hạn tích cực.

6.3 Ngành Công nghiệp chế biến chế tạo & Xuất khẩu:

HPG (Tập đoàn Hòa Phát): Ông vua ngành thép Việt Nam với thị phần thép xây dựng ~35%, ống thép ~30%. Lợi thế: HPG có lợi thế cạnh tranh vượt trội về quy mô và chi phí: tích hợp chuỗi sản xuất khép kín từ quặng sắt đến thành phẩm, lò cao công suất lớn giúp giá thành thấp nhất thị trường(giả định từ lợi thế). Ngoài thép, HPG đa dạng sang sản xuất nội thất, điện lạnh gia dụng, nông nghiệp – các mảng này đang đóng góp ~20% doanh thu. Dự án Khu liên hợp Dung Quất 2 sắp hoàn thành sẽ đưa HPG vào lĩnh vực thép cuộn cán nóng (HRC), giảm phụ thuộc nhập khẩu và mở rộng dư địa tăng trưởng. Tài chính HPG mạnh mẽ: tiền mặt + đầu tư tài chính >40.000 tỷ, nợ vay trên vốn CSH chỉ ~0,5, đủ sức vượt qua chu kỳ suy thoái (HPG vẫn có lãi dương năm 2022 dù ngành thép khủng hoảng). Hiện HPG giao dịch quanh P/E ~8-9 lần, rất hấp dẫn cho một doanh nghiệp đầu ngành chất lượng cao. Đây là cổ phiếu xứng đáng nắm giữ dài hạn khi đầu tư vào sự phát triển công nghiệp và xây dựng của Việt Nam.
DGC (CTCP Tập đoàn Hóa chất Đức Giang): Doanh nghiệp hóa chất hàng đầu Đông Nam Á trong mảng hóa chất phốt pho và phân bón. Lợi thế: DGC có thị phần xuất khẩu lớn (phốt pho vàng, axit phosphoric, photphat) sang 30+ quốc gia, đặc biệt mạnh tại thị trường châu Á. Nhờ sở hữu mỏ quặng Apatit riêng, DGC tự chủ được nguyên liệu đầu vào, biên lợi nhuận gộp cao vượt trội (~40%). Công ty gần như không có nợ vay, tiền mặt dồi dào, ROE ~30%. Trong 5 năm qua, LNST tăng trưởng trung bình >25%/năm nhờ giá bán sản phẩm tăng và mở rộng công suất. Tương lai 3-5 năm tới, DGC đang đầu tư nhà máy Xút – Clo và Polyphosphate mới, cũng như nghiên cứu sản xuất vật liệu pin (muối lithium iron phosphate) đón đầu làn sóng xe điện. Với vị thế “vua phốt pho” và chiến lược mở rộng vào hóa chất giá trị cao, DGC được đánh giá tăng trưởng bền vững. Cổ phiếu DGC P/E ~10 lần, khá rẻ so với mức tăng trưởng và chất lượng tài sản. Đây là lựa chọn sáng cho nhóm ngành hóa chất chế biến sâu và xuất khẩu.
VCS (CTCP Vicostone): Nhà sản xuất đá thạch anh nhân tạo top 5 thế giới, thuộc Tập đoàn Phenikka. Lợi thế: Vicostone có công nghệ sản xuất tiên tiến, sản phẩm đá nhân tạo cao cấp dùng trong mặt bếp, nội thất được ưa chuộng tại Bắc Mỹ, EU, Úc… Công ty xây dựng được hệ thống phân phối tại 40 quốc gia, thương hiệu Vicostone có chỗ đứng vững chắc ở phân khúc cao cấp (chỉ sau Caesarstone và Silestone toàn cầu). Nhờ đó, Vicostone duy trì biên lợi nhuận ròng rất cao (15-20%) và ROE >30%. Tài chính VCS lành mạnh, gần như không vay nợ, lợi nhuận tích lũy cao đủ tài trợ cho mở rộng nhà máy. Giai đoạn 2022-2023 Vicostone gặp khó do thị trường nhà ở Mỹ chững lại, doanh thu giảm nhẹ; nhưng triển vọng 2024 trở đi khả quan khi thị trường bất động sản Mỹ và EU hồi phục, nhu cầu đá ốp lát tăng trở lại. P/E của VCS ~12 lần – định giá hợp lý cho một doanh nghiệp xuất khẩu niche nhưng có moat (lợi thế cạnh tranh) rõ rệt trên thị trường quốc tế. Nhà đầu tư dài hạn có thể cân nhắc VCS như một câu chuyện tăng trưởng gắn với xu hướng đô thị hóa và nhu cầu nội thất cao cấp toàn cầu.

(Ngoài 3 mã trên, nhà đầu tư quan tâm ngành công nghiệp có thể theo dõi thêm các cổ phiếu khu công nghiệp như BCM (Becamex), KBC (Kinh Bắc), VGC (Viglacera) – những doanh nghiệp hưởng lợi từ FDI sản xuất. Tuy nhiên nhóm này mang tính bất động sản KCN nhiều hơn, biến động lợi nhuận không đều nên chúng tôi không liệt kê chính thức vào danh sách trên.)

6.4 Ngành Tiêu dùng nội địa & Dịch vụ (Bán lẻ, Du lịch):

MWG (CTCP Đầu tư Thế Giới Di Động): Nhà bán lẻ lớn nhất Việt Nam với chuỗi Thế Giới Di Động (điện thoại), Điện Máy Xanh (điện máy), và Bách Hóa Xanh (bách hóa thực phẩm). Lợi thế: MWG có mạng lưới hơn 3.000 cửa hàng phủ rộng khắp, thương hiệu uy tín về giá rẻ và dịch vụ tốt. Thị phần bán lẻ điện thoại ~50%, điện máy ~40%, bỏ xa đối thủ. Doanh thu MWG tăng trưởng mạnh mẽ (CAGR ~25% giai đoạn 2014-2021). Năm 2023 MWG gặp thách thức khi sức mua suy giảm, nhưng công ty đã tái cấu trúc Bách Hóa Xanh và kỳ vọng lợi nhuận trở lại đà tăng từ 2024. Tài chính MWG ổn định, vòng quay hàng tồn tốt, dòng tiền hoạt động dương liên tục. Định giá MWG P/E ~13-15 lần, thấp hơn trung bình quá khứ do thị trường còn lo ngại ngắn hạn, tạo cơ hội mua vào cho nhà đầu tư dài hạn tin vào câu chuyện tiêu dùng Việt Nam. Khi kinh tế phục hồi, MWG sẽ hưởng lợi sớm nhờ sức mua hàng điện tử và gia dụng bật tăng.
PNJ (CTCP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận): Doanh nghiệp bán lẻ trang sức số 1 Việt Nam, với hệ thống gần 400 cửa hàng trên toàn quốc. Lợi thế: PNJ có thương hiệu vàng trang sức uy tín hàng chục năm, chiếm ~50% thị phần trang sức trung-cao cấp. Công ty tích hợp từ sản xuất đến bán lẻ, biên lợi nhuận gộp cao (~20-22%). Tệp khách hàng trung lưu, thu nhập khá ngày càng mở rộng giúp doanh số PNJ tăng trưởng đều 2 chữ số mỗi năm. Bất chấp dịch bệnh, LN ròng PNJ vẫn tăng trưởng 15-20%/năm giai đoạn 2020-2023 – minh chứng cho nhu cầu ổn định và quản trị hiệu quả. ROE PNJ >30%, hàng tồn kho trang sức luôn được quản lý tối ưu tránh đọng vốn. PNJ cũng tích cực phát triển dòng sản phẩm mới (PNJ Style, phụ kiện thời trang) để mở rộng dư địa tăng trưởng. Cổ phiếu PNJ hiện P/E ~18 lần, không rẻ nhưng xứng đáng với doanh nghiệp đầu ngành tăng trưởng cao. Đây là “cổ phiếu tiêu dùng” điển hình, phản ánh sức mua và mức sống người dân Việt Nam – rất phù hợp nắm giữ dài hạn.
VJC (CTCP Hàng không VietJet): Hãng hàng không giá rẻ (LCC) hàng đầu Việt Nam và khu vực. Lợi thế: VietJet kiểm soát ~40% thị phần nội địa và mở rộng nhanh quốc tế (Thái Lan, Đông Bắc Á, Ấn Độ). Mô hình chi phí thấp, đội bay trẻ giúp VJC có cấu trúc chi phí mỗi ghế ngồi thuộc hàng thấp nhất thế giới. Hãng tiên phong các đường bay thẳng giá rẻ đến châu Âu, Úc… tạo lợi thế đi đầu. Ngành hàng không đang hồi phục sau đại dịch: năm 2023 VietJet đã khôi phục >120% công suất bay so với 2019, dự kiến năm 2024-2025 lượng khách quốc tế bùng nổ sẽ đưa doanh thu vượt đỉnh cũ. VJC cũng có nguồn thu từ dịch vụ phụ trợ (hành lý, suất ăn) rất cao (trung bình $20/khách) nâng biên lợi nhuận. Tỷ lệ nợ vay trên vốn CSH ~1,0 – chấp nhận được đối với công ty hàng không đang mở rộng đội bay. Rủi ro chính là giá nhiên liệu biến động, nhưng VJC thường quản trị tốt (hedging khi cần). Hiện cổ phiếu VJC giao dịch quanh P/B 2x, EV/EBITDA ~7x – khá hấp dẫn cho một hãng hàng không tăng trưởng nhanh và thương hiệu mạnh tại thị trường du lịch sôi động. Nếu tin tưởng vào câu chuyện du lịch Việt Nam cất cánh, VJC là lựa chọn cổ phiếu đáng xem xét.

(Bên cạnh VJC, nhà đầu tư quan tâm ngành du lịch có thể cân nhắc ACV (Tổng Công ty Cảng Hàng Không) – đơn vị vận hành tất cả sân bay VN, hưởng lợi trực tiếp từ tăng trưởng hành khách; và SAB (Sabeco) – doanh nghiệp bia hàng đầu, “hàn thử biểu” của chi tiêu giải trí. Tuy nhiên, ACV hiện chưa niêm yết HOSE, thanh khoản thấp; SAB tăng trưởng chậm hơn, nên chúng tôi chọn VJC đại diện tiêu biểu hơn.)

6.5 Ngành Tài chính – Ngân hàng:

VCB (Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam – Vietcombank): Ngân hàng thương mại lớn nhất Việt Nam tính theo giá trị vốn hóa, được coi là “bank đầu tàu”. Lợi thế: VCB có thương hiệu uy tín, mạng lưới rộng, đặc biệt mạnh về khách hàng doanh nghiệp FDI và bán lẻ cao cấp. Chất lượng tài sản thuộc loại tốt nhất hệ thống: tỷ lệ nợ xấu ~0,8%, tỷ lệ dự phòng bao nợ xấu >400% (dự phòng rất dồi dào). ROE của VCB ~20%, cao trong nhóm ngân hàng quốc doanh. Vietcombank cũng tiên phong chuyển đổi số, có lượng user mobile banking top đầu. Lợi nhuận VCB tăng trưởng ổn định ~15%/năm, ít biến động nhờ quản trị rủi ro thận trọng. Cổ phiếu VCB tuy định giá P/B ~3 lần (khá cao) nhưng phản ánh chất lượng hàng đầu. Đây là cổ phiếu ngân hàng “bluechip” phù hợp nắm giữ lâu dài, an tâm như gửi tiền vào két sắt.
MBB (Ngân hàng TMCP Quân đội – MB Bank): Ngân hàng cổ phần có tốc độ tăng trưởng nhanh, toàn diện cả bán buôn lẫn bán lẻ. Lợi thế: MBB có cổ đông hậu thuẫn là Bộ Quốc Phòng, quản trị kỷ luật, đồng thời rất năng động trong kinh doanh. Ngân hàng có hệ sinh thái khép kín với công ty chứng khoán MB, công ty bảo hiểm Quân đội, công ty quản lý quỹ MB… bổ trợ đa dịch vụ cho khách hàng. MBB dẫn đầu về ngân hàng số với ứng dụng App MBBank nhiều tính năng, thu hút hàng chục triệu người dùng. Hiệu quả sinh lời cao: ROE ~23%, NIM ~5,5% thuộc nhóm dẫn đầu. Tăng trưởng tín dụng và lợi nhuận MBB thường xuyên nằm trong top 5 ngân hàng (CAGR LNST ~25% giai đoạn 2017-2021). Tỉ lệ nợ xấu ~1% và có bộ đệm vốn an toàn (CAR Basel II ~9%). Đặc biệt, MBB có chính sách cổ tức cổ phiếu đều đặn, giúp mở rộng vốn điều lệ mà không cần huy động bên ngoài. Hiện cổ phiếu MBB P/B ~1,4 lần – khá thấp so với chất lượng tài sản và tốc độ tăng trưởng. Đây được xem là ngân hàng TMCP tư nhân đáng đầu tư nhất nhì thị trường nhờ kết hợp được sự an toàn và năng động.
ACB (Ngân hàng TMCP Á Châu): Ngân hàng TMCP lâu đời, nổi tiếng với quản trị rủi ro thận trọng. Lợi thế: ACB duy trì tỷ lệ nợ xấu thấp hàng đầu (~0,7%), hầu như không dính nợ xấu BĐS, nợ nhóm đại gia trong các cuộc khủng hoảng trước đây. Ngân hàng tập trung vào cho vay bán lẻ và SMEs, danh mục cho vay rất phân tán rủi ro. Nhờ đó, ACB vượt qua mọi biến động ngành ngân hàng (như 2008, 2012, 2020) một cách êm ả, lợi nhuận tăng trưởng liên tục. ROE hiện ~25%, NIM ~4% ở mức tốt. ACB cũng tích cực mở rộng dịch vụ bán chéo (bancassurance với SunLife, thẻ tín dụng,…) để tăng thu nhập phi tín dụng. Cổ phiếu ACB định giá hấp dẫn P/B ~1,2 lần, thấp hơn trung bình ngành do tâm lý e ngại cổ đông ngoại thoái vốn gần đây – nhưng đây có thể là cơ hội mua cho nhà đầu tư dài hạn. Chứng khoán Yuanta đã đưa ACB vào danh mục khuyến nghị cho năm 2024. Với nền tảng vững chắc và định giá hợp lý, ACB xứng đáng là cổ phiếu ngân hàng “phòng thủ” trong mọi thời điểm.

Các cổ phiếu ngân hàng khác cũng đáng chú ý: VPB (VPBank) có tiềm năng bứt phá nhờ đối tác SMBC rót vốn, mảng tài chính tiêu dùng FE Credit phục hồi; TCB (Techcombank) dẫn đầu mảng ngân hàng đầu tư và có cơ cấu vốn rẻ, nhưng cần theo dõi rủi ro cho vay BĐS; VIB (VIB Bank) nổi bật ở mảng cho vay mua ô tô và bán lẻ. Nhà đầu tư có thể phân bổ một phần vào các mã này tùy khẩu vị rủi ro, nhưng VCB, MBB, ACB vẫn nên là trụ cột chính vì sự an toàn và ổn định.

Bảng tổng hợp: Dưới đây tóm tắt nhanh các cổ phiếu khuyến nghị theo từng nhóm ngành:

Ngành	Cổ phiếu tiêu biểu	Lợi thế chính
Công nghệ thông tin, KTS	FPT, CMG, DGW	Đầu ngành, tăng trưởng cao, hưởng lợi chuyển đổi số
Năng lượng tái tạo & Tiện ích	PC1, REE, POW	Nhu cầu điện tăng, dự án mới mở rộng, dòng tiền ổn định
Công nghiệp chế tạo & XK	HPG, DGC, VCS	Doanh nghiệp dẫn đầu, chi phí thấp, hưởng lợi FDI & xuất khẩu
Tiêu dùng & Dịch vụ	MWG, PNJ, VJC	Thương hiệu số 1, thị phần cao, hưởng lợi cầu nội địa & du lịch
Tài chính – Ngân hàng	VCB, MBB, ACB	Ngân hàng chất lượng, an toàn vốn cao, lợi nhuận ổn định

(Danh sách trên chỉ mang tính chất tham khảo và không đảm bảo chắc chắn lợi nhuận; nhà đầu tư cần theo dõi sát tình hình doanh nghiệp và định giá tại thời điểm đầu tư.)

Kết luận

Bằng việc quản trị vốn kỷ luật, chuẩn bị kịch bản ứng phó rủi ro, phân bổ tài sản linh hoạt theo chu kỳ và chọn lọc đầu tư vào các ngành dẫn dắt tăng trưởng, nhà đầu tư 10 năm kinh nghiệm có thể đạt mục tiêu tăng NAV ~20%/năm một cách bền vững. Chiến lược trên đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỷ luật cao độ – tránh tâm lý cực đoan trong hưng phấn lẫn sợ hãi, giữ vững nguyên tắc như phi công lái máy bay trong mọi thời tiết. Với nền tảng kinh tế vĩ mô Việt Nam đang thuận lợi và nhiều cơ hội ở các ngành triển vọng, đây là thời điểm tốt để cơ cấu lại danh mục và sẵn sàng cho một chặng đường đầu tư mới hiệu quả hơn. Quan trọng nhất, hãy luôn nhớ: bảo toàn vốn và quản trị rủi ro là chìa khóa để chiến thắng dài hạn trên thị trường chứng khoán đầy thử thách nhưng nhiều phần thưởng.

Nguồn tài liệu tham khảo:

VnExpress (2022). “Hệ thống quản trị rủi ro trong đầu tư chứng khoán”.
Investopedia (2023). “Risk Management Techniques for Active Traders”.
NerdWallet (2023). “What To Do When the Stock Market Crashes”.
IMF & Reuters (2025). Dự báo kinh tế thế giới năm 2025.
Reuters (2025). “Vietnam's 2024 GDP growth accelerates to 7.09%...”.
Vietnamnet (2025). Thống kê Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2024.
Báo Tri Thức & Cuộc Sống (2023). “Tăng trưởng kinh tế Việt Nam 2025: Nhóm ngành nào sáng nhất?”.
Tuổi Trẻ (2025). “Ngành bán lẻ năm nay dự báo đạt 350 tỉ USD”.
Yuanta Vietnam (2023). Khuyến nghị chiến lược 2024 – Talkshow “Đầu tư vào đâu khi lãi suất giảm”.
Các báo cáo tài chính và phân tích doanh nghiệp (2022-2023) của FPT, HPG, MWG, v.v. (trích dẫn số liệu trong phần phân tích cổ phiếu).

NGUYỄN VĂN TÚ

Tuesday, May 13, 2025